شهید

18/آبان/1361

قرارگاه فجر؛ تاریخ 17/8/1361، توپخانه: آتش دشمن به‌طور عادی ادامه داشت. از ساعت 8:30 تا 10:00 دشمن منطقه پاسگاه زید را با کاتیوشا و خمپاره، زیر آتش شدید گرفت.

مهندسی: 1ـ در مختصات 03450ـ84250 و02240ـ84500 یک دستگاه‌ بیل‌مکانیکی دشمن، مشغول فعالیت بود.

2ـ در مختصات 02670ـ85540 تعدادی از نفرات دشمن در میدان‌های مین خود با وسایلی که در دست داشتند، در حال کار دیده شدند.

فعالیت‌های شناسایی دشمن: در مختصات 03300ـ85900 یک برجک شناسایی که در آن مشغول دیده‌بانی بودند، مشاهده شد.

استعداد دشمن: 1ـ 2 قبضه خمپاره‌انداز دشمن در مختـصات 03670ـ85540 در حال شلیک روی مواضع خودی مشاهده شد.

2ـ در ساعت 11:00 روز 14/8/1361 یک پست دیده‌بانی دشمن در مختصات          274ـ 151 نقشه جفیر در حال فعالیت مشاهده شد.

3ـ از ساعت 16:00 تا 17:30 تاریخ 16/8/1361 حدود 50 نفر از عناصر دشمن در مختصات 057ـ 866 در حال ایجاد سنگر بودند.

4ـ در ساعت 20:45 روز 16/8/1361 ستونی از دشمن به‌طول یک کیلومتر با چراغ روشن در منطقه جنوب کوشک در فاصله 3 کیلومتری لجمن [ خط‌مقدم ] از جنوب به‌شمال در حال حرکت بود.

5ـ در تاریخ 14/8/1361، 8 دستگاه بلدوزر دشمن در حوالی مختـصات 84ـ87 نقشه شلمچه در حال احداث خاکریز بودند.

برابر اعلام نزاجا: 1ـ نیرویی به‌استعداد یک تیپ از ارتش عراق از مندلی حرکت کرد و در ساعت 21:00 روز 16/8/1361 از طریق بغدادـ کویت به عماره اعزام شد.

2ـ گردان 82 توپخانه صحرایی لشکر 7 عراق با 72 دستگاه خودرو از سلیمانیه حرکت و از طریق بغدادـ کویت، عازم عماره شده است.

3ـ در ساعت 23:00 تاریخ 15/8/1361 صدای کار کردن پمپ آب در حوالی مختصات 87ـ12 شنیده ‌شد.

به‌گزارش پست شنود: 1ـ دیده‌بانی دشمن اعلام کرد که در ساعت 14:55 تاریخ 16/8/1361، 2 فروند هواپیمای ایرانی، منطقه بین شلمچه و بصره را بمباران کردند که در اثر آن، ایجاد آتش‌سوزی شده است.

2ـ در ساعت 22:00 تاریخ 15/8/1361 یک ستون خودرویی دشمن با چراغ روشن به‌استعداد 15 تا 20 دستگاه از سمت پاسگاه زید به‌طرف پاسگاه کوشک در حال حرکت مشاهده شدند.

3ـ در سـاعت 9:30 روز 15/8/1361 یک دستگاه کمپرسی دشمن در مختصات 34ـ‌83 مشغول خاکبرداری بود و نیز یک دستگاه لودر مشغول فعالیت بود. در مختصات ذکر شده صدای لودرهای دشمن از ساعت 22:30 تا 1:00 تاریخ 16/8/1361 به‌گوش می‌رسید.

پیوست الف گزارش  شماره 133 تاریخ 18/8/1361

خلاصه بازجویی از اسرای عراقی عملیات محرم:

1ـ 3 چاه نفت و 3 تلمبه بزرگ نفت در منطقه طیب موجود است که با گونی‌های شن، آن‌ها را پوشانده‌اند تا بر اثر آتش توپخانه از بین نرود.

2ـ قاطع الوحده دیاله جیش‌الشعبی به‌استعداد 500 نفر در منطقه تحت‌امر تیپ 505 پیاده.

3ـ تیپ 17 زرهی در تاریخ 13/8/1361 از منطقه سیف‌سعد حرکت و در ساعت 22:00 تاریخ 13/8/1361 وارد عماره شده است.

4ـ یگان‌های شرکت‌کننده در پاتک ساعت 14:00 تاریخ 15/8/1361 عبارتند از: 2 گروهان از گردان 6 مکانیزه تیپ 17 و تیپ 24 مکانیزه و گردان تانک صدام از تیپ 42 (مأموریت یگان‌های پاتک‌کننده، عقب راندن نیروهای اسلام بود).

5ـ گردان تانک حماد شهاب و 14 تموز از تیپ 17 تا تاریخ 15/8/1361 در عملیات شرکت نکرده و به‌عنوان احتیاط در عقب هستند.

6ـ تیپ 42 در منطقه شرهانی گسترش دارد.

7ـ تیپ‌های 17، 42، 24 مکانیزه و تعدادی یگان پیاده دیگر به‌عنوان نیروهای احتیاط در منطقه می‌باشند.

8ـ تیپ 103 گارد مرزی از 3 گردان به‌شماره‌های 10، 11 و 12 تشکیل شده است. هر گردان از چهار گروهان تشکیل شده و تا قبل از عملیات محرم، در منطقه شیب مستقر بوده است.

9‌ـ گردان 11 در تاریخ 11/8/1361 به‌منطقه طیب آمده است. در تاریخ 12/8/1361 گردان قطیبه به‌منطقه طیب آمده و در همان محل، گسترش یافته و قرار بود که روز 13/8/1361 گردان 12 نیز به‌منطقه بیاید.

10ـ تیپ 103 به‌جای تیپ 423 به‌منطقه طیب آمده(تیپ 423 آسیب زیادی دیده بود).

11ـ اسیر شنیده که تیپ 6 زرهی لشکر 3 و تیپ 34 زرهی لشکر یک در منطقه هستند.

12ـ گردان 9 مکانیزه، قبل از عملیات محرم، دارای 20 دستگاه نفربر بوده و در عملیات تاریخ 1/8/1361 حدود 5 دستگاه نفربر گروهان دوم در کانال افتادند(کانال در منطقه را به‌عنوان مانعی برای جلوگیری از پیشروی اسلام تهیه کرده بودند).

13ـ گردان 30 تموز، پس از چند ساعت از شروع عملیات(15/8/1361) تقریباً 500 نفر از آنان عقب‌نشینی کردند و در ساعت 12:00 تاریخ 16/8/1361 برای نجات از محاصره، با استفاده از آتش تانک موفق شدند بقیه یگان را از محاصره نجات دهند.

14ـ عملیات اخیر و عملیاتی چون فتح‌المبین، بیت‌المقدس، طریق‌القدس و غیره حتی غیرنظامیان را به‌وحشت انداخته و نسبت به‌پایان جنگ، ناامید هستند. هر دانشجو در دانشگاه در هراس اعزام به‌جبهه است و همین‌طور خانواده‌ها در نگرانی به‌سر می‌برند.

15ـ اکثر مردم عراق، برنامه‌های نظامی و اطلاعیه‌های نظامی را دروغ می‌دانند و توجه به آن نمی‌کنند. پرسنلی که به مرخصی می‌روند، مردم را از حقایق امر و تبلیغات صدام، مطلع می‌سازند.

16ـ ستوان‌دوم علی راشد، جمعی گروهان 2 گردان 10 تیپ 103 شنیده که در شب 16/8/1361 صدام به‌منطقه عماره آمده و با فرمانده تیپ 505 تماس گرفته و گفته که تا فردا صبح مقاومت کن، فردا برای شما نیرو خواهد آمد.

17ـ تلفات و ضایعات: فرمانده گردان 10 تیپ 103، کشته شده و حدود 50 درصد آن منهدم شده است.

18ـ طبق گفته جاسم محمد عبدالحسین ستوان‌یکم از گردان 9 تیپ 42، ارتش عراق از منطقه شرهانی به‌دلیل وجود ارتفاعات، قادر به‌پاتک و یا استفاده از نیروهای زرهی نخواهد بود.

19ـ هیچ‌گونه نیرویی از کشورهای دیگر در جبهه‌ها نمی‌باشد ولی جعفر نمیری قول داده که هر موقع به‌نیرو احتیاج باشد، تلفنی بگویید تا بلافاصله اعزام نماییم(گفته اسیر سرگرد صالح محمد رشدی فرمانده گروهان 4 گردان 10 از تیپ 103).

20ـ سرباز عبـدالکاظم رازی شنیده کـه گردان تانک حماد شهاب در عملیات مسلم‌بن‌عقیل در جبهه مندلی، 8 دستگاه تانک از دست داده و 6 نفر کشته شده‌اند. از گردان 14 تموز، 3 دستگاه تانک منهدم شده و سه نفر کشته شده‌اند. گردان 30 تموز در منطقه بدره باقی مانده بود و بعد از عملیات مسلم‌بن‌عقیل به‌منطقه سیف‌سعد برای بازسازی تیپ 17 رفته و در تاریخ 13/8/1361 به‌منطقه 105 اعزام شده است.

21ـ در پاتک ساعت 4:00 صبح روز 16/8/1361 تیپ زرهی همراه گردان تانک صدام و حریزان و گردان 6 مکانیزه شرکت داشت.

22ـ یگان‌های مستقر در منطقه سیف‌سعد بنا به‌گفته اسیر، تیپ 55 زرهی و 10 زرهی بوده و اظهار داشت قبل از حرکت تیپ 17 زرهی(13/8/1361) تیپ 10 زرهی در سیف‌سعد بود و بعد از آن اطلاعی ندارد.

23ـ تاکتیک‌ نیروهای زرهی دشمن: 2 تا 3 دستگاه تانک در یک محل، از روبه‌رو آتش می‌کنند و نیروهای مقابل را سرگرم کرده و حتی مبادرت به‌عقب‌نشینی می‌کنند و تانک‌های دیگر به‌صورت گازانبری، یگان‌های خودی را دور می‌زنند.

24ـ از پاسگاه سوبله به‌طرف جنوب‌غربی و در امتداد هور به‌ترتیب گروهان 160 پیاده و 6 گروهان ارتش خلقی و گردان 171 پیاده مستقر شده‌اند که طول استقرار آن‌ها در کنار هور حدود 5 تا 7 کیلومتر می‌باشد.

25ـ در منطقه شیب، تنگه چزابه و جنوب ارتفاعات میشداغ، تیپ‌های 423 پیاده و 51 زرهی‌، 93 پیاده در یک تیپ مهمات‌خاصه که به‌جای تیپ 103 آمده، مستقر می‌باشد (تیپ 103 در تاریخ 12/8/1361 از شیب به‌طرف پاسگاه بجلیه حرکت کرده).

26ـ گردان 215 توپخانه 152 میلیمتری در منطقه شیب مستقر بوده که به‌منطقه فکه اعزام شده و فقط گردان 241 توپخانه 130 میلیمتری، پشتیبان یگان‌های مستقر در منطقه شیب می‌باشد.

27ـ موانع ایجـاد شـده در جلـوی نیروهـای عراقـی مستقر در منطقه شیب عبارتند از:

میدان مین به‌عرض 100 متر در امتداد جبهه که شامل مین ضدنفر و ضدتانک است. بعد از میدان مین، یک خندق به‌عرض 4 متر و به‌عمق 5 متر که تا منطقه فکه ادامه دارد. بعد از آن خندق، یک میدان مین با مشخصات بالا و بعد از آن، یک کانال به‌عرض 4 متر و به‌عمق 5 متر در امتداد جبهه. بعد از آن، سیم‌خاردار و پس از آن، موضع یگان‌های عراقی می‌باشد که تمام مواضع از پلیت‌های منحنی و ضخیم پوشیده شده است.

28ـ گردان 33 تانک تیپ 60 بعد از عملیات بیت‌المقدس، تانک‌های تی‌ـ55 خود را از دست داده و پس از آن، مجهز به‌تانک‌های چینی شد.

29ـ حدود 7 ماه پیش، تیپ قادسیه که حدود 700 نفر و از گروهان 1 تا 15 می‌باشند، تشکیل گردید که نیروهای کماندو هستند.

30ـ اسامی تعدادی از فرماندهان بدین شرح است:

الف‌ـ فرمانده تیپ 43، سرهنگ ستاد برهان.

ب‌ـ فرمانده گردان 9، سرهنگ سمیر ایوب مطر.

ج‌ـ فرمانده لشکر 9 زرهی، سرلشکر ستاد هشام صباح فخری.

دـ فرمانده گردان البعث، سرهنگ‌2 خالد.

ه‌ـ فرمانده گردان صدام، سرهنگ ستاد عبدالامیر.

وـ فرمانده گردان یافا، سرهنگ زیاد.

زـ فرمانده تیپ 17 زرهی، سرهنگ ستاد علی حیاتی.

رـ فرمانده گردان 3 تموز، سرهنگ احمد عبدالکریم.

ک‌ـ فرمانده تیپ 103 پیاده، سرهنگ عبدالحسین عبید.

س‌ـ فرمانده گردان 10 تیپ 103، سرهنگ خضیر هادی.

پیوست ب گزارش  شماره 133 تاریخ 18/8/1361

خلاصه بازجویی از سرباز احتیاط محمود صادق کاظم، جمعی گردان 2 تیپ 24 مکانیزه لشکر 10 زرهی:

1ـ گروهان یک از گردان 2 با گردان تانک صدام از تیپ 42 زرهی، ساعت 22:00 روز 10/8/1361 از منطقه شرهانی به‌صورت گروه رزمی حرکت کرد و در ساعت 24:00 همان روز در منطقه چم‌سری مستقر شدیم.

2ـ حدود 25 روز قبل، از شرق بصره تیپ 24 مکانیزه به‌سمت عماره حرکت کرد و 24 ساعت در راه بودیم. مدت 24 روز بود که در منطقه بزرگان مستقر بودیم.

3ـ تیپ 42 زرهی در منطقه شرق بصره با تیپ 24 بوده و به‌صورت احتیاط لشکر 5 مکانیزه بودند.

4ـ یک گردان گارد مرزی به‌جای تیپ 24 در شرق بصره در منطقه زریجی به‌عنوان احتیاط لشکر 5 در منطقه مستقر شد. اسیر، هویت این یگان را نمی‌داند.

5ـ تیپ 10 زرهی، حدود 25 روز قبل در شرق بصره(در شرق‌ شط‌العرب) مستقر بود و از تغییر مکان این تیپ، اسیر در حال حاضر اطلاعی نداشت.

6ـ فرمانده گردان 2 مکانیزه تیپ 24، سرهنگ‌2 ستاد زبیر محمد عثمان است که نشان شجاعت از صدام دریافت کرده و چندین بار در جبهه زخمی شده است.

7ـ گردان 2 مکانیزه دارای 30 نفربر است که یک نفربر از آن‌ها بی‌.تی‌.آر‌50 و بقیه نفربر پی.‌ام.‌پی‌یک می‌باشد.

8ـ تیپ 24 مکانیزه در منطقه الدیر، پس از انهدام در عملیات بیت‌المقدس بازسازی شد و نیروی پرسنلی، نسبتاً تکمیل گردید.

9ـ گردان یک و 3 مکانیزه تیپ 24 در منطقه شرهانی است و قرار است در عملیات، وارد عمل شود چون نفربرهای این گردان‌ها را دیروز در خط دیدم.

10ـ یک گردان کماندو به‌استعداد تقریبی 50 نفر در عملیات پاتک 11/8/1361 شرکت داشت که هویت آن را نمی‌داند.

11ـ گردان‌های مستقلی تشکیل شده است که تابع سپاه 4 می‌باشند، به‌نام‌های گردان یکم، دوم و سوم که احتمالاً از آن‌ها تیپی تشکیل خواهد شد، به‌نام تیپ 34 نیروی مخصوص یا این‌که به‌صورت گردان‌های نیروی مخصوص مستقل تابع سپاه 4 باقی می‌مانند. گردان‌های این تیپ، غیر از شماره، دارای اسم نیز می‌باشند، مثلاً گردان 2 به‌نام زیدبن‌حارث می‌باشد که فرمانده آن به‌نام سرگرد فایق هاشم نعمان است که به‌اسارت درآمده.

پیوست ج گزارش  شماره 133 تاریخ 18/8/1361

خلاصه بازجویی از اسیر عراقی، سرباز مخاج یاسر، جمعی گردان 3 تیپ 423 زیر امر لشکر 10 زرهی که در تاریخ 11/8/1361 به‌اسارت درآمده است:

1ـ از ابتدای ماه محرم، نیروهای عراقی مستقر در منطقه، انتظار حمله را می‌کشیدند و دستورات هوشیاری را قبلاً به یگان‌ها صادر کرده بودند. حتی اطلاع دادند که نیروهای ایرانی قرار است از منطقه مقابل عین‌خوش و مقابل طیب، حمله را شروع کنند و برای حمله تیپ 84 مستقل و حدود 4000 پاسدار و تعدادی ژاندارم آماده شوند.

2ـ تلفات گردان 3 تیپ 423 خیلی زیاد بود. به‌طور کلی پرسنل آن کشته یا اسیر شدند و تعدادی کم از آنان مبادرت به‌فرار کردند.

پیوست د گزارش شماره 133‌ تاریخ 18/8/1361

خلاصه بازجویی از ستوان‌دوم وظیفه پزشک عامر احمد عبدالرزاق متولد 1956 از اهالی بغداد، جمعی گردان یکم تیپ 505:

1ـ فرمانده تیپ 505 سرهنگ ستاد قصی‌الدوری خلیل در زمان عملیات فتح‌المبین، 2 روز بعد از عملیات، او را متهم کردند که خیانت کرده و به‌بغداد احضار و به‌نظرم اعدام و یا محکوم به‌زندان شده است.

2ـ فرمانده فعلی تیپ 505 ، سرهنگ ستاد عماد محمد حسن از اهالی موصل است که در عملیات محرم کشته شد.

3ـ فرمانده گردان یک، سرهنگ‌2 صلاح‌الدین حسن رشید. فرمانده گردان 2، سرهنگ‌2 محمد. فرمانده گردان 3، سرگرد حمید. افسر استخبارات تیپ 505، سرگرد ستاد محمد. رییس ستاد تیپ 505، سرهنگ‌2 ستاد موفق.

4ـ تلفات گردان یک تیپ 505، 80 درصد بود چون اکثراً کشته و اسیر شدند و تعداد معدودی توانستند از معرکه نجات پیدا کنند.

5ـ روحیه پرسنل به‌علت این‌که اکثراً احتیاط و به‌فکر زن و فرزند هستند، در سطح پایین قرار دارد و میل به‌جنگجویی ندارند.

6ـ امروز صبح(11/8/1361) صدام طی تماسی با فرمانده گردان یک تیپ 505 ابلاغ کرد که امروز، گردان مقاومت کند تا نیروی احتیاط نسبت به‌دفع حمله رزمندگان اسلام، اقدام نماید. از سرانجام فرمانده گردان که افسری ترسو بود، اطلاعی ندارم.

7ـ دیروز در تاریخ 10/8/1361 به‌منطقه تیپ 423 دستورات حفاظتی و هوشیاری در حدود ساعت 17:45 صادر گردید ولی چون هوا سرد بود و پرسنل به‌دستورات، زیاد توجه نمی‌کنند، اکثراً در حال استراحت بودند و از هر سنگر فقط یک نفر آماده بود.

8ـ تیپ 505 بعد از عملیات فتح‌المبین در منطقه طیب عراق، تجدید سازمان کرده و 75 درصد استعداد سازمانی را تشکیل ‌داد. موجودی هر گردان در حال حاضر حدود 550 نفر می‌باشد، در صورتی که استعداد سازمانی، 750 نفر است.

9ـ مرخصی پرسنل از آغاز محرم لغو شد. در عملیات مسلم‌بن‌عقیل، مرخصی تا 6 روز بعد قطع شده بود و در عملیات رمضان تا 35 روز لغو بود.

10ـ تیپ 27 مکانیزه لشکر یک در عملیات مندلی از فکه به مندلی انتقال یافت و از برگشت آن اطلاعی ندارد.

11ـ تیپ 46 مکانیزه از شرق بصره به مندلی تغییر مکان داد.

پیوست هـ گزارش  شماره133‌ تاریخ 18/8/1361

خلاصه بازجویی سرباز احتیاط جاسم نجم عبید، جمعی گروهان سوم گردان سوم تیپ 38 پیاده لشکر 7:

1ـ قاطع جیش‌الشعبی ذیقار(مسلم‌بن‌عقیل) به‌جای تیپ 38 پیاده در یک کیلومتری جنوب پاسگاه صدام را اشغال کرد.

2ـ قرارگاه تاکتیکی لشکر یک عراق در 4 کیلومتری غرب پاسگاه صدام مستقر است.

3ـ فرمانده تیپ 38 پیاده لشکر 7، سرتیپ ستاد برهان‌الدین خلیل می‌باشد.

4ـ پناهنده اظهار می‌دارد موقعی که از بصره به ‌فکه می‌آمدیم، به‌ ما گفتند که تیپ 10 زرهی نیز از بصره حرکت کرده و به‌منطقه عماره می‌آید.