شهید

گزارش حمله به کرخه‌کور (برای بولتن روابط عمومی سپاه خوزستان)

در هفته‌ای که گذشت و در روز دوشنبه 5/5/1360 نیروهای اسلام با همکاری و هماهنگی کامل یکدیگر موفق شدند طی یک حمله موفقیت‌آمیز منطقه وسیعی از کشور اسلامی‌مان را از لوث وجود مزدوران بعثی پاک کنند و ضمن به‌اسارت در آوردن تعدادی از نفرات دشمن، تعداد دیگری را به‌هلاکت رسانده و وسایل زیادی را منهدم کرده و یا به‌غنیمت بگیرند. ما در این‌جا ضمن رعایت اختصار و با توجه به‌اصل حفاظت، به‌شرح آن می‌پردازیم.

موقعیت جغرافیایی: منطقه‌ای که حمله اخیر در آن صورت گرفته، دشت وسیع و بازی است که در شمال رودخانه کرخه‌کور، غرب روستا طراح و جنوب روستا ساچت واقع است. عرض جبهه‌ای که نیروهای عراقی در اشغال خود داشتند، شش تا هفت کیلومتر و عمق آن از خط‌مقدم تا کرخه‌کور هفت تا هشت کیلومتر بود. از سوی دیگر، پس از اجرای طرح‌های آب، دو جناح غربی و شرقی این جبهه را آبگرفتگی تشکیل می‌داد که دشمن با احداث خاکریز محکم و قرار دادن حصیر در داخل آن، از پیشروی آب جلوگیری کرده بود و از لحاظ دفاعی امتیاز مهمی برای عراق محسوب می‌شد. به این صورت که نیروهایش را از خطر دور خوردن محفوظ می‌داشت. در نتیجه محیط برای نیروی حمله کننده نامناسب و امکان عمل مشکل شده بود.

منطقه، عارضۀ طبیعی حساس مانند تپه و ارتفاع ندارد ولی کانال‌های آبرسانی که قبلاً برای کشاورزی تهیه شده، می‌تواند به‌لحاظ تاکتیکی عملیات مورد استفاده قرار گیرد. همچنین مزیت دیگری که منطقه تحت‌اشغال دارد، این است که ارتفاعش چهار تا شش متر از زمین‌های اطراف (به‌شعاع پنج کیلومتر) بلندتر است. لذا هیچ‌گاه در سیل‌ها و آبگرفتگی‌ها زیر آب نمی‌رود.

عراق برای وصول به‌منطقه تحت‌تصرف خود در شمال کرخه‌کور، در عرض هفت کیلومتر، سه پل خاکی احداث کرده است. ابتدا سطح رودخانه را شن‌ریزی کرده و سپس به‌موازات رودخانه (یعنی در طول) لوله‌های آهنی برای عبور آب گذاشته است. روی آن را با کیسه‌های شنی پوشانده و همسطح دو ساحل رودخانه درست کرده که به‌هیچ‌وجه در برابر آتش توپخانه آسیب‌پذیر نیست.

گذشته جبهه: عراق از اولین روزهای جنگ (یعنی از اول و دوم مهرماه) برای هجوم به اهواز، از دو محور جاده خونین‌شهر‌ـ اهواز و بستان‌ـ سوسنگرد‌ـ حمیدیه‌ـ اهواز استفاده کرد. برای بستن جاده سوسنگرد‌ـ حمیدیه از کرخه‌کور عبور کرد و توانست به‌طور عمودی به‌جاده سوسنگرد‌ـ حمیدیه حمله کند، آن را به‌تصرف در آورد و تا دو کیلومتری حمیدیه پیش بیاید. پس از دفاع و مقابله‌ای که در دو کیلومتری حمیدیه در هفتم مهرماه شد، عراق عقب‌نشینی کرد، جاده را رها کرده و به‌جنوب کرخه بازگشت.

یک‌ بار دیگر عراق از این جبهه در آبان 59 به‌مدت چند ساعت جاده را به‌اشغال در آورد ولی نتوانست ادامه دهد. برای بار سوم در 23 آبان 59 توانست با تصرف جاده، به سوسنگرد حمله و آن را محاصره کند که پس از سه روز به‌وسیله نیروهای اسلام این تصـرف خنثی شد. سپس عـراق عقب‌نشینی کـرد و در چهـار کیلـومتری جـاده حمیدیـه‌ـ سوسنگرد و حدود هشت کیلومتری شمال کرخه‌کور مستقر شد. طی چند ماه و طرح آب نیز حدود یک کیلومتر عقب‌نشینی کرد و تا 5/5/60 در هفت کیلومتری شمال کرخه‌کور مواضع دفاعی داشت.

ارزش حیاتی این جبهه برای عراق عبارت از این بود که اولاً می‌توانست هر وقت که بخواهد، مجدداً جاده حمیدیه‌ـ سوسنگرد را تهدید و ارتباط سوسنگرد را با اهواز قطع کند و ما را با خطر جدی مواجه سازد. ثانیاً از حمله نیروهای ایرانی به‌جنوب کرخه‌کور و به‌محاصره افتادن نیروهای خودش در مقابل اهواز جلوگیری کنند. یک بار نیز این خطر را تجربه کرده بود.

در حمله لشکر‌ 16 در آذر 1359 نیروهایش در شمال کرخه‌کور به‌اسارت در آمدند و حتی توپخانه‌اش در شمال کرخه‌کور به‌دست نیروهای ایرانی افتاد. اما عراق مجدداً به‌عللی توانست پاتک کند و مواضعی را که از دست داده بود، اشغال کند. بار دوم آمادگی و آگاهی بیشتری برای حفظ این مواضع داشت و مشکل بیشتری را برای ما جهت حمله به‌وجود آورده بود.

نیروهای عراق و اقداماتش در این جبهه: عراق برای دفاع در این جبهه و عدم دسترسی نیروهای ایرانی به کرخه‌کور، اقدام به سه مورد تضمین تدافعی کرده بود:

الف‌ـ احداث سد خاکی که مواضع و سنگرها را پشت آن تعبیه کرده بود و با ایجاد سنگرهای دیده‌بانی و نصب تیربار و احداث سنگر شلیک تانک، از نزدیک شدن نیروهای پیاده و زرهی خودی جلوگیری می‌کرد.

ب‌ـ مین‌کاری در مقابل خاکریزی که احداث کرده بود، در چند ردیف و به‌طور گسترده. در آن از مین‌های ضد‌نفر، ضد‌خودرو و ضد‌تانک استفاده کرده بود که در بعضی نقاط عمق میدان مین به دویست متر می‌رسید.

ج‌ـ سیم‌خاردار که بین میدان مین و خاکریز کشیده بود و در سه ردیف وجود داشت. این مورد از اقدامات جدید بود و به‌طور کلی در جبهه‌های دیگر جنوب دیده نشده بود که در عمل مشکلی برای ما به‌وجود نیاورد. علاوه بر این موارد، با اعزام گشتی رزمی و آتش توپخانه همیشه به‌دنبال این بود که فکر حمله را از ذهن نیروهای خودی بیرون کند.

نیروی عراق در این جبهه عبارت بود از یک گردان تانک، یک گردان پیاده مکانیزه، یک گردان پیاده به‌اضافۀ تعدادی افراد جیش‌الشعبی (ارتش خلقی و به‌اصطلاح میلیشیای نظامی حزب بعث).

حمله به‌نیروهای دشمن: پس از تصمیم بر عمل کردن در این منطقه و شناسایی و طراحی چگونگی حمله، در تاریخ 5/5/60 ساعت چهار صبح نیروهای پیاده ارتش، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ستاد جنگ‌های نامنظم با پشتیبانی واحدهای زرهی و آتش توپخانه و هماهنگی و همکاری لازم کلیه نیروها، موفق شدند موانع را از بین برده و به‌نیروهای دشمن حمله کنند که با مقاومت بسیار کمی از سوی فریب‌خوردگان مواجه شدند. در مدت کمی جبهه دشمن سقوط کرد و تعدادی از نفرات آن‌ها کشته و تعدادی نیز اسیر شدند. تعداد زیادی نیز از صحنه جنگ فرار کردند و مواضع دشمن در عمق یکی پس از دیگری به‌تصرف واحدهای خودی در آمد.

به‌علت مقاومت کم دشمن و توانایی رزمی نیروهای اسلام و با توجه به این عامل مهم (یعنی روحیه، ایمان و عشق به‌شهادت درسپاه اسلام و انگیزه نداشتن نفرات عراقی برای جنگیدن) در مقابل موفقیت به‌دست آمده، تلفات نیروهای خودی کم بود.

در فاصله کمی، نیروهای خودی پس از هفت کیلومتر پیشروی در عمق توانستند به کرخه‌کور برسند. حتی از آن عبور کرده و در جنوب کرخه‌کور تعدادی از تانک‌های دشمن را منهدم کردند.

علل موفقیت این حمله را به این شرح می‌توان بیان کرد:

الف‌ـ انجام مقدمات حمله که نیروهای ما را آماده چنین حمله‌ای کرده بود.

ب‌ـ روحیه قوی و ایمان سرشار و عشق به‌شهادت نیروهای اسلام و ضعف روحیه و عدم انگیزه نیروهای دشمن.

ج‌ـ تهیه طرح نسبتاً کامل و کافی برای حمله، با توجه به‌اطلاعات کافی که از دشمن موجود بود.

د‌ـ هماهنگی کامل و بسیار خوب نیروهایی که در حمله شرکت داشتند و عملکرد کافی توپخانه برادران ارتش جمهوری اسلامی برای آتش‌تهیه و پشتیبانی.

تحکیم موضع و پاتک عراق: پس از موفقیت عملیات، به‌لحاظ اصول نظامی، نیروهای خودی در شمال کرخه‌‌کور اقدام به‌پدافند کردند. چون احتمال پاتک دشمن می‌رفت، آمادگی کامل نیز وجود داشت. عراق در 48 ساعت اول اقدامی انجام نداد و این به‌علت ضعف نیروهایش بود. پس از این مدت، در روز سوم ساعت چهار صبح اقدام به‌پاتک به‌وسیله نیروهای پیاده با پشتیبانی تانک از غرب مواضع خودی در شمال کرخه‌کور کرد که با هوشیاری نیروهای خودی و لطف خداوند متعال خنثی شد. تا ساعت هفت صبح بیش از شصت نفرشان به‌اسارت در آمدند و چهل تا پنجاه نفر کشته و زخمی شدند که موفق به تخلیه آن‌ها از منطقه نشدند و چند خودرو و نفربر و آمبولانس سالم به‌جا ماند. چند دستگاه خودرو و نفربر نیز منهدم شد.

از ساعت هشت تا ده صبح روز سوم حمله، عراق نه می‌توانست پیشروی کند و نه عقب‌نشینی. تا ظهر که مجدداً نیروهای خودی آن‌ها را زیر آتش قرار دادند. حدود ده تانک و نفربر آن‌ها منهدم شد و سوخت و حدود سی نفر دیگر اسیر شدند و چند نفر نیز به‌نیروهای اسلام پناهنده شدند.

پس از حمله، عراق به‌علت کمبود و ضعف نیرو در منطقه مجبور شد یک تیپ مکانیزه را از فکه و یک تیپ پیاده ناقص را از غرب خونین‌شهر حرکت دهد و برای ضد‌حمله به‌منطقه کرخه‌کور بیاورد ولی باز هم موفق نشدند. این مسأله به‌خوبی نشان می‌دهد که عراق با وضع موجود در هیچ‌یک از جبهه‌ها توان مقابله با نیروهای اسلام را ندارد و فقط کافی است که از طرف ما حمله‌ای صورت گیرد.

نکته دیگری که آشکار شده، کمبود نیروی آموزش دیده عراقی است. یک گروهان پیاده که باید حداقل 130 نفر نیرو داشته باشد، تعداد آن در این حمله کمتر از شصت نفر بود.

در روز چهارم حمله، عراق حرکت به‌خصوصی نداشت، به‌جز این‌که از موشک‌های زمین به‌زمین در جبهه استفاده کرد و سه موشک سه متری به‌جبهه خودی پرتاب کرد.

به‌یاری امام زمان علیه‌السلام و دعای فرمانده کل قوا امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی تلفات نیروهای خودی اعم از انسانی و تجهیزاتی (با توجه به‌کیفیت جبهه دشمن و موفقیت به‌دست آمده) کم بود.

در مورد روحیه نیروهای عراقی، این مسأله کاملاً مشهود بود که اکثرشان به‌دنبال بهانه‌ای برای اسیر شدن می‌گشتند. این حکایت از این دارد که هر چه جنگ ادامه پیدا می‌کند، نفرات سطح پایین ارتش عراق مانند سرباز و درجه‌دار به‌جنگ بی‌علاقه‌تر می‌شوند و بیشتر به‌زور و تحت سیستم و دیسیپلین نظامی باقی می‌مانند. لازم است این عدم‌انگیزه را به‌وسیله تبلیغات و پیام‌های رادیویی و کتبی، تقویت و آن‌ها را به تسلیم و پناهنده شدن تشویق کرد.

ما ضمن تبریک این پیروزی به‌محضر امام امت موفقیت روز افزون و هماهنگی بیشتر سپاهیان اسلام را از خداوند متعال خواهانیم.

تلفات دشمن در حمله 5/5/1360:

1ـ به‌اسارت در آمدن بیش از هشتاد نفر.

2ـ کشته و زخمی شدن حدود پنجاه نفر.

3ـ انهدام و سوختن حدود 25 دستگاه تانک، نفربر و خودرو.

4ـ به‌غنیمت در آمدن حدود پانزده دستگاه خودرو، تانک و نفربر.

5ـ به‌غنیمت درآمدن ده دستگاه موشک‌انداز ضد‌تانک هات، دو دستگاه موشک‌انداز ضد‌تانک میلان، دو دستگاه ضد‌هوایی 57 میلیمتری، چند قبضه خمپاره‌اندازهای 60 و 120 میلیمتری و تعدادی اسلحه انفرادی.

6ـ به‌غنیمت گرفتن یک دستگاه توپ دوربرد.

7ـ به‌غنیمت در آمدن بیش از هفت دستگاه بلدوزر.