شهید

25/3/1361

سوریه قبول کرده بود که تعدادی نفربر و تانک و خودرو و مهمات در اختیار نیروها به‌استعداد یک لشکر قرار دهد ولی صبح محسن [رضایی] تلفن کرده بود که هنوز چیزی نداده‌اند و باید همه چیز را خودمان از ایران ببریم.

25/3/1361

جلسه فرمانده کل با قرارگاه‌های لشکری (قرارگاه کربلا)

پس از تلاوت قرآن کریم، برادر [حمید] معینیان استعداد دشمن را گفت که در شمال نشوه لشکر‌ 6 و در کوشک لشکر‌ 5 و در مقابل فتح هم لشکر‌ 3 مستقر است و عمدتاً دشمن در خط، پیاده گذاشته و در خط دوم زرهی مستقر کرده است. نیروی آزاد دشمن عبارت است از تیپ‌ 10 زرهی و تیپ‌ 17 زرهی لشکر‌ 10.

برادر محسن [رضایی]: عقبه دشمن در مورد لشکر‌ 3 بصره است. لشکر‌ 5 احتمالاً بین بصره و نشوه تا انتهای شمال کانال و عقبه طلاییه در نشوه می‌باشد.

برادر رحیم [صفوی]: احتمال این‌که لشکر‌ 3 تماماً در خط باشد، با توجه به آسیب‌پذیر بودن آن، بعید است و باید حداقل با دو تیپ تقویت شود. در جنوب جزیره بوبیان آرایش دشمن غیرنظامی است. نکته دیگر وجود کانال‌های آب است که برای خود دشمن مانع به‌حساب می‌آید و اگر پل‌ها اشغال شود، برای عراق مشکل زیادی به‌وجود می‌آورد. این‌که عقبه لشکر‌ 3 پل‌‌های موجود در روی کانال یک کیلومتری باشد، بعید است و آسیب‌پذیری برای دشمن می‌آورد.

برادر مجید [بقایی] نظرش را راجع به دو تلاش اصلی از سوی طلاییه و شلمچه گفت.

برادر [محمدعلی] جعفری: ابتدا بیاییم تجربه ‌حمله‌های قبلی را جمع‌بندی کنیم. در شکل فعلی، جناح شمالی دشمن در پشت کانال پنجاه متری که احداث کرده، مستحکم است و مانند جنوب کرخه می‌باشد. لذا ما باید از نقاط ضعف دشمن استفاده کنیم. اصلاً از شلمچه‌ـ طلاییه عمل نکنیم و از جنوب کوشک عمل کنیم و در شرق کانال و جنوب خاکریز شمال‌شرقی و جنوب‌غربی پدافند کنیم و در مرحله بعدی، باید از انتهای شمال‌غربی کانال به‌طرف پل‌ها رفت.

در مورد عیب این طرح گفتند ادامه عملیات مهم است.

[حسن] باقری: مسایلی که در این حمله داریم، یکی سرعت عمل است که مراحل، از شروع عملیات باید داشته باشد. دوم تصرف شمال شط‌العرب بدون انهدام دشمن تغییری در رژیم عراق به‌وجود نمی‌آورد. سوم انهدام دشمن موضوع قابل‌توجه‌ای است. چهارم اگر یک راهکار را انتخاب کنیم و عملیات در این مرحله گیر کند، چه باید کنیم. پنجم اگر دو تلاش اصلی داشته باشیم، فرار دشمن از کوشک عقب می‌ماند. ششم نشوه به‌عنوان محل بازسازی مورد تهدید قرار گیرد. بر مبنای مطالب فوق، حتماً باید دو تلاش اصلی به‌طرف نشوه و بصره صورت گیرد که فجر برود به قرارگاه قدس.

[احمد] غلامپور هم موافق دو تلاش اصلی بود، همچنین [مصطفی] ردانی‌پور.

25/3/1361

جلسه راجع به‌طرح عملیات به‌طور مشترک با ارتش (قرارگاه‌های چهارگانه)

ساعت 00/18، قرارگاه کربلا، با حضور فرمانده کل سپاه و فرمانده نزاجا.

ابتدا قرآن تلاوت شد. سپس برادر محسن [رضایی] تحلیل سیاسی موقعیت فعلی را گفت. سپس برادر رحیم [صفوی] طرحی را که سپاه به آن رسیده، با دو تلاش اصلی بیان کرد. سپس سرهنگ [اقبال] محمد‌زاده طرح ارتش را گفت.

سرهنگ [اقبال] محمدزاده: عملیات در سه مرحله پیش‌بینی شده:

مرحله اول: [قرارگاه] نصر، شکستن خط و پیشروی به‌سمت غرب در همه مراحل.

[قرارگاه] فتح، تک و پدافند در شرق کانال آب.

[قرارگاه] فجر، شکستن خط فعلی و رسیدن به‌مرز.

[قرارگاه] قدس، شکستن خط فعلی و رسیدن به‌مرز.

محاسن: فتح مشابه دفعه قبل عمل می‌کند و شناسایی دارد. عمق عمل کم است. انهدام دشمن صورت می‌گیرد. دشمن فضای مانوری ندارد. تأثیر مثبت در آینده [قرارگاه] نصر و فجر دارد.

[قرارگاه] نصر، جناح شمالی‌اش تأمین است. تمرکز توان رزمی نیروی خودی با توجه به‌عرض کم امکان‌پذیر است. پس از شکستن خط اول رزم مانور ندارد و بیشتر به توپخانه می‌رسد. به‌حساس‌ترین عارضه ختم می‌شود (بصره). و ممکن است مانند بار قبل در مقابل [قرارگاه] فجر تأثیر بگذارد. امکان سریع پاتک دشمن وجود ندارد. [قرارگاه] فجر و قدس، هدف‌ها کم عمق و سهل‌الوصول است. به تثبیت دشمن کمک می‌کند و نیروی دشمن را درگیر می‌کند.

معایب: [قرارگاه] نصر متکی به‌شکستن خط چهار کیلومتری خودش خواهد بود.

مرحله دوم: [قرارگاه] نصر، ادامه تک به‌طرف هدف نهایی.

[قرارگاه] فتح: تثبیت هدف و کمک به قرارگاه فجر.

[قرارگاه] فجر: ادامه تک و رساندن خودش به کانال آب.

[قرارگاه] قـدس: تثبیت وضـعیت در صـورتی کـه نتـواند از کانال پنجـاه متـری عبور کند.

مرحله سوم: ادامه عملیات فتح به‌جنوب کانال.

سرهنگ [ایرج] جمشیدی: ممکن است قرارگاه نصر نتواند عبور کند. لذا قرارگاه فتح برای پدافند احتیاج به‌نیروی بیشتری دارد. وسعت قرارگاه فجر زیاد می‌باشد و نمی‌تواند، هم به‌طرف غرب و هم به‌طرف جنوب پدافند کند. قرارگاه قدس اگر بتواند مرز را اشغال کند، به‌پیشروی ادامه می‌دهد. پیشنهادم این است که اگر قرارگاه قدس نمی‌تواند عمل کند، بیاید در منطقه فجر عمل کند.

[حسن] باقری: گفتم فرض بر این بگیریم که [قرارگاه] قدس نمی‌تواند عمل کند، بیاییم [قرارگاه] قدس را در [قرارگاه] فجر به‌کار بگیریم و تلاش اولیه طرح، اشغال شمال بصره باشد.

رحیم [صفوی]: عبور قرارگاه نصر از چهار کیلومتر آسیب‌پذیری می‌آورد. بعد مفید بودن عمل در نشوه را گفت.