شهید

6/10/1361

صحبت برادر [غلامعلی] رشید

اطلاعات ما از منطقه هنوز کم است. از موارد کمبود اطلاعات، موارد زیر است:

1ـ راجع به پل غزیله و مقدار نیروی دشمن برای حفاظت از پل.

2ـ راجع به هورالسناف که بالاخره ارتباط آن با هور دویرج چه می‌باشد و وسعت هور چقدر است؟

3ـ احتیاط‌های کلی دشمن چه می‌باشد. آیا لشکر‌ 3 قطعی است و غرب جاده آسفالت چه احتیاطی است؟

4ـ راه‌های ارتباطی از شرق به‌غرب هورالسناف فقط همین سه جاده می‌باشد؟

5ـ عرض کانال‌های احداث شده، چه می‌باشد؟

6ـ وضع میدان‌های مین چگونه است و آیا میدان مینی در عمق وجود دارد؟

راجع به‌احتمالات نیز بحث شود و مقایسه‌ای صورت بگیرد بین عملیات رمضان و این عملیات.

برادر محمد [باقری]: اطلاعاتش را از منطقه گفت که نسبتاً خوب بود. سپس [غلامعلی] رشید به‌مقایسه دو عملیات اخیر و رمضان پرداخت که رئوس آن‌ها چنین بود:

1ـ کیفیت نیروهای دشمن بالاتر از این‌جا بود (در عملیات رمضان).

2ـ اهمیت هدف بصره بیشتر از عماره است.

3ـ کمیت نیروها ناکافی بود. یعنی در رمضان فقط دو قرارگاه فجر و فتح بودند.

4ـ هر دو طرف خط پدافندی داشتند که باعث هوشیاری دشمن شده بود.

5ـ ما به‌تمام نیروی دشمن نزدیم و فقط به یک لشکر زدیم و بقیه نیروهای عراق سالم ماندند.

راجع به‌مانور قرارگاه نجف و پیشنهادات ذیل گفته شد:

1ـ منطقه نفتی بزرگان و جاده داخل هور که از انتهای طیب می‌گذرد، به‌عنوان هدف اصلی به‌ترتیب به لشکر‌ 27 و 31 واگذار گردد.

2ـ تیپ امام صادق‌ (ع) احتیاط لشکر نصر، موظف به‌زدن خاکریز بین کانال تا مرز شده و در پشت آن پدافند کند.

3ـ دو گردان ویژه تعیین شود که از روی جاده آسفالته فکه به‌عقب برگردد و راه را باز کند.

راجع به‌خاکریز بحث شد که قرارگاه نجف احتیاج به سی کیلومتر و قرارگاه کربلا به بیست کیلومتر خاکریز دارد. راجع به‌جاده یدکی لشکر‌ 14، یک گروه مشخص شود که از قبل، همزمان با شروع عملیات این جاده را ببندد که فرمانده لشکر و مسؤولین آن فرار نکنند.

6/10/1361

جلسه با قرارگاه کربلا و نجف (تدارکات و مهندسی)

در مورد آشپزخانه با تهران صحبت شود، داود ولی‌فرد مسؤول.

قرار شده تهران بیاید ترابری سنگین را تشکیل دهد که سی اتوبوس، پانزده کمرشکن، سی کفی و تعدادی کانکس به‌غرب بفرستند.

در مورد مهندسی: کمبود شدید لوازم یدکی، دستگاه، تعمیرگاه، با برادر [سیدتقی] رضـوی پی‌‌گیری شود که کـدام جهـادها با قـرارگاه نجـف است. جهـاد خراسـان‌ـ تهـران‌ـ آذربایجان (قرارگاه نجف).

جهاد فارس‌ـ بوشهر‌ـ خوزستان‌ـ لرستان‌ـ مازندران‌ـ استان مرکزی‌ـ اصفهان‌ـ نجف‌آباد.

وضعیت جهاد در ارتباط با مسأله مجلس افت کرده است.

کمبود ورق [آهنی] وجود دارد که از تهران باید تأمین شود.

چارت تشکیلاتی مهندسی مشخص شود.

آمدن قرارگاه خاتم‌الانبیاء.

سپاه 7: 34 موجودی، 18 خراب، 16 سالم.

سپاه 3: 54 موجودی، 18سالم.

کربلا: 7 سالم.

6/10/1361

جلسه بحث طرح مانور، با شرکت کلیه فرماندهان لشکرها و تیپ‌های قدیمی قرارگاه کربلا و نجف با حضور برادر [غلامعلی] رشید (ساعت 30/19)

ابتدا برادر [غلامعلی] رشید اخبار موجود و گسترش سازمان سپاه در ارتباط با دریایی و هوایی را گفت. سپس من مختصری در مورد اطلاعات و احتمالات دشمن و لشکرهای آزاد گفتم. بعد راجع به‌طرح مانور بحث شد.

حاج‌ [محمد] رضا حبیب‌الهی: مسأله‌ای که تا کنون بوده، ما به‌اهداف اولیه می‌رسیده‌ایم و راهکارهای زیادی را در مقابل داشته‌ایم. اما نیروی‌مان تحلیل رفته بوده و نیروی کافی برای ادامه عملیات و استفاده از اصل موفقیت نداشته‌ایم. این بار هم در طرح مانور، این پیش‌بینی نشده است. در ارتباط با طرح مانور، در منطقه برای عملیات دو سپاه کافی است.

یک سپاه: از رشیده به‌طرف شمال عمل کند و سرپل غزیله را بگیرد.

یک سپاه: از رشیده به‌طرف جاده یدکی لشکر 14 عمل کند و سرپل بگیرد.

یک سپاه: از سرپل غزیله عملیات را ادامه دهد.

موضوع دیگر این‌که ما در یک مرحله نمی‌‌توانیم به ‌سرپل غزیله برسیم. لذا پیشنهاد می‌کنم که در یک مرحله تا کانال برسیم (دو خندق در عمق) و منطقه را پاکسازی کنیم. در مرحله دوم (حداکثر 24 ساعت) به غزیله برسیم.

مرتضی قربانی: با حدود کلی طرح برادر حاج‌ [محمد] رضا [حبیب‌الهی] موافقم. تغییر جزئی که در ارتباط با طرح بالا دارم، این است که یک سپاه به‌طور کلی در خط و سپاه دیگر تا غزیله عمل کند.

قاسم سلیمانی: 1ـ نسبت به‌طرح گفته شد، قابل قبول نمی‌باشد. چگونه تا پشت کانال برویم و مقاومت کنیم و همۀ راه‌های پاتک را برای دشمن باز می‌گذاریم.

2ـ اگر در یک مرحله به غزیله نرسیم، چگونه می‌خواهیم سرپل غزیله را تأمین کنیم، در حالی که دشمن سخت مقاومت خواهد کرد و هدف عملیات ما را خواهد فهمید.

3ـ قرارگاه نجف باید ارتفاعات فوقی را بگیرد.

4ـ رعایت اصل اختفا را نمی‌کنیم.

[حسین] خرازی: 1ـ نظر برادر حاج‌ [محمد] رضا [حبیب‌الهی]، مقداری نظر سپاه و مقداری هم نظر خودش بود!

2ـ ما هم موافق این موضوع هستیم که فقط دو سپاه در مرحله اول عمل کنند. یک سپاه از طاووسیه به‌طرف شمال عمل کند، یک سپاه به‌طرف جنوب تا غزیله و حلفاییه. با توجه به این‌که یک نیرو از رشیده به‌طرف چزابه ‌عمل کند و از پشت به‌دشمن بزند، فایده کار این است که منطقه وحدت عمل پیدا خواهد کرد.

3ـ منطقه برای تردد زیاد قابلیت ندارد. رمل‌ها قطور هستند و نمی‌توان به‌راحتی جاده ساخت. منطقه، عقبه سه سپاه نیست.

احمد کاظمی: 1ـ در ارتباط با مرحله اول عملیات، سه مسأله هست که باید حل شود:

الف‌ـ انهدام خط و دشمن.

ب‌ـ تأمین جناح شمالی عملیات.

ج‌ـ تأمین حلفاییه و سرپل غزیله.

که نمی‌توان این سه مأموریت را به دو سپاه داد.

2ـ تلاش باید روی شکستن خط در حد محدود و توجه روی به‌سرعت رسیدن به غزیله باشد.

3ـ با عمل دو مرحله‌ای که اول به خندق‌ها برسیم، موافق نیستم زیرا اصل غافلگیری و سرعت عمل را از بین می‌برد.

4ـ در ارتباط با هور هم می‌توانیم استفاده کنیم.

حسن درویش: با توجه به‌معابر موجود که کم می‌باشد ولی هر سه سپاه باید عمل کنند:

1ـ جناح جنوبی عملیات که هور می‌باشد، برای ما تأمین خوبی است.

2ـ در ارتباط با پل غزیله، من اهمیت اصلی را در جناح شمالی یعنی منطقه لشکر یک عراق می‌دانم و حتی معتقدم قرارگاه نجف به‌تنهایی نمی‌تواند جبهه شمالی را حفظ کند و منطقه فکه و [ارتفاع] 85 بسیار گسترده و مسأله‌ساز می‌باشد.

3ـ گرفتن پل غزیله بسیار ساده است و شدیداً عراق به‌خطر می‌افتد.

4ـ ما باید حتماً از هور استفاده کنیم.

5ـ جهت تصرف پل غزیله، باید بیشتر از جناح هور و جاده کنار هور استفاده کنیم.

6ـ مجدداً تذکر می‌دهم ارتفاعات فوقی قابل‌توجه است و جناح شمالی خطر اصلی محسوب می‌شود و می‌تواند عقبه ما را در ادامه عملیات تهدید کند و باید قرارگاه نجف تقویت شود.

7ـ سپاهی که در جنوب عمل می‌کند، خط‌حدش همان‌ جاده یدکی لشکر 14 خواهد بود.

مهدی زین‌الدین: با توجه به‌آگاهی دشمن از هدف ما که عماره است، دو عامل جانبی ذیل باید عمل شود:

1ـ عمل روی چیلات به‌عنوان فریب.

2ـ عمل از داخل هور باید انجام شود.

از طرف دیگر، با مشکلات منطقه، عمل کردن سه سپاه ضروری است. با این تفاوت کوچک که سپاهی که در مرکز منطقه (وسط) عمل می‌کند، تا ده کیلومتری شمال پل غزیله مسؤولیت داشته باشد و از سمت هور خط‌حد کمتری داده شود. خط‌حد سپاه جنوبی تا ده کیلومتری غرب جاده یدکی لشکر 14 باشد.

3ـ سپاهی که در جنوب عمل می‌کند، خود‌به‌خود احتیاط مرحله بعد خواهد بود.

4ـ تمام سپاه‌ها نباید با استعداد کامل وارد عمل شوند.

5ـ سپاهی که در شمال عمل می‌کند، باید دقت کند که راهکارها‌ی دشمن را در جنوب هور، دویرج و هورالسناف مسدود کند.

6ـ از هم اکنون برای ادامه عملیات به قرارگاه نجف، تصرف ارتفاعات فوقی مأموریت داده شود.

7ـ در ارتباط با دو مرحله‌ای بودن تا غزیله، اگر زمین به ما اجازه این کار را می‌داد، موافق بودم ولی زمین اجازه ماندن 24 ساعته را نمی‌دهد. به‌اضافه این‌که هدف ما را کامل برای دشمن روشن می‌کند و دشمن پل غزیله را مسدود خواهد کرد.

امین شریعتی: 1ـ برادر محسن [رضایی] همیشه می‌گویند بیایید جنگ را عوض کنید، در حالی که ما داریم در خط درگیر می‌شویم و مرحله‌ای عمل می‌کنیم و نیروهایمان را خرج می‌کنیم.

2ـ در مورد غرب طیب، بحث زیادی نشد. هر چند که الان نمی‌خواهیم فکر را پراکنده کنیم.

3ـ با توجه به‌محدودیت منطقه و راهکار، با عملکرد دو سپاه موافقم و سپاه 7 باقی بماند.

حاج [محمدابراهیم] همت: 1ـ انتقادی که از اطلاعات‌عملیات داریم، این‌که یک کالک مشخصی نکشیده‌‌اند و هر روز جای پل‌ها فرق می‌کند. یک انتقاد هم از قرارگاه نجف که فرماندهان تیپ‌ها را برای جلسه دعوت نکرده است.

2ـ طرح مانور سپاه 11 مشخص شده و تیپ سیدالشهداء را به لشکر حضرت رسول داده‌ایم.

3ـ با عمل دو مرحله‌ای تا غزیله موافق نیستم و مسلماً در غزیله با مشکلات روبه‌رو خواهیم شد.

4ـ رادیو عراق می‌گوید شما از فکه یا از فوقی و یا از زبیدات می‌خواهید عمل کنید. باید این را برای عراق حفظ کنیم.

5ـ باید همیشه به این تذکر توجه شود که نباید در خط خیلی زیاد درگیر شد. باید یک منطقه را شکافت و نفوذ کرد.

6ـ با این پیشنهاد که سپاه 11 تا ده کیلومتری شمال غزیله باشد، موافقم.

7ـ هر سه سپاه باید در منطقه عمل کنند.

8ـ عقبه سپاه 11 رمل است. ضمن این‌که مشکلاتی دارد ولی دشمن را نیز منحرف می‌کند.

[حمزه] حمیدی‌نیا: 1ـ انهدام دشمن اهمیت قابل‌توجه‌ای دارد، همچنین به‌دست آوردن غنایم.

2ـ تقسیم منطقه بین سپاه‌ها منطقی به‌نظر می‌رسید و حساب شده است.

3ـ در مورد بخش‌های مختلف عملیات، مانند انهدام در خط و پاکسازی منطقه و هدف غزیله، نیروهای مجزا مشخص شود و برای نیروها توجیه انجام گیرد.

4ـ هر سپاه احتیاط قابل‌توجه‌ای را برای خود در نظر داشته باشند تا اگر احتمالاتی پیش آمد، بتوان با این احتیاط‌ها با آن اقدامات مقابله کرد.

[محمد] ابوشهاب: 1ـ دو مرحله‌ای عمل کردن تا غزیله مشکل است. دشمن را آگاه و پل غزیله را مستحکم می‌کند.

2ـ عمل کردن دو سپاه بهتر است، زیرا یکی این‌که تراکم شدید نیرو و دخالت‌ها پیش می‌آید و دوم این‌که کلیه توان عملیات وارد عمل می‌شود.

3ـ تداخل نیرو به‌خصوص در مورد سپاه 7 و 3 بیشتر خواهد بود، همانند عملیات رمضان.

4ـ یک جاده نمی‌تواند عقبه دو سپاه قرار گیرد.

5ـ مسأله دست راست نیز قابل‌توجه است و ممکن است نیروهایش به‌دلیل گستردگی منطقه پراکنده شود و مسأله به‌وجود بیاورد.

6ـ البته با یک سپاه دیگر که احتیاط می‌شود، می‌توان جبال حمرین و فوقی را نیز عمل کرد و به‌طور کلی، سپاه احتیاط در وهله اول احتیاط سپاه 11 قرار گیرد.

[علی] زاهدی: 1ـ عملکرد سه سپاه با توجه به محدود بودن معابر وصولی مشکل است.

2ـ البته سپاه احتیاط، چون جای پا در منطقه ندارد، برای ادامه عملیاتش حداقل 48 ساعت وقت برای توجیه لازم دارد.

3ـ در مجموع، با تلاش و شناسایی بیشتر برای یافتن عقبه‌های بیشتر، با عملکرد سه سپاه موافقم.

4ـ تهدید جناح شمالی را باید دقت کنیم و نیروی بیشتری به‌سپاه 11 واگذار کنیم.

[حسین] خرازی: در صورتی که قرارگاه نجف، جاده پشتیبانی دارد، در این صورت من هم با عملیات همۀ سپاه موافق هستم، در تأیید صحبت‌های برادر [علی] زاهدی.

حاج‌ [محمد] رضا [حبیب‌الهی]: عملیات‌های جانبی و فریب که گفته می‌شود، پیگیری شود. از جمله شناسایی در زبیدات، خاکریز در شرق دویرج، شمال فکه و... زدن کانال بین دویرج و میمه، استفاده از نفت سیاه برای آتش زدن [رودخانه] دویرج و عمل روی چیلات.

دستوراتی که باید صادر شود:

1ـ عمل روی چیلات.

2ـ تظاهر به تک در منطقه لشکر‌ 19 و 21.

3ـ اعزام نیروهای شناسایی در منطقه عملیات محرم.

4ـ خارج شدن لشکر‌ 19 از زیر امر سپاه فجر.

5ـ احداث کانال ارتباطی بین دویرج و میمه.

6ـ استفاده از نفت سیاه جهت احتراق دویرج.

علی فضلی: 1ـ اهمیت جناح راست برای خود ما نیز مشخص است.

2ـ در مورد زمان‌بندی و مانور داخلی لشکرها صحبت کردند.

[غلامعلی] رشید (ساعت 30/22): برادران نظرات خودشان را دادند. از بعضی سپاه‌ها باید تشکر کرد و مایه تأسف است که بعضی سپا‌ه‌ها هیچ کاری نکرده‌اند. سپاه 11 که در غرب بوده، آمده و با امیدواری وارد عمل شده است، در حالی که تدارکات و مهندسی سپاه 11 نامعلوم است. ما با کسی شوخی نداریم و هیچ‌کس هم با ما شوخی ندارد. این مأموریت را شورای عالی دفاع به قرارگاه خاتم‌الانبیاء واگذار کرده و نماینده امام و رییس مجلس از همۀ رزمندگان این را خواسته است و فشار شدیدی روی ما می‌باشد.

از طرف دیگر، همۀ برادران فقط در مورد غزیله صحبت کردند و هیچ‌کس راجع به عماره طرح نداد. این انهدام نیرو یک ریال ارزش ندارد و یک لشکر معدود 14 که تیپ‌های سه رقمی دارد و لشکر 3 مادرمرده که بارها ضربه خورده، هیچ ضرری به عراق نخواهد رسانید. اگر ما در عمق نرویم، دنیا خواهد فهمید که برد ما بیش از بیست کیلومتر نخواهد بود.

ـ نکته حائز اهمیت و خطرناک که در جلسه بود، کار نکردن سپاه 3 بود، تحت این عنوان که طرح برای خود ما جا نیفتاده تا برای دیگران توجیه کنیم. حتی نقشه‌های منطقه را نیز به لشکرهایشان تقسیم نکرده‌اند. باز برادر [حسین] خرازی برخوردهای خوبی نمی‌کند. این موضوع که عبارت بود از انتقال تمردهای شخصی برادر [حسین] خرازی در زمینه رفتار فردی به برخورد مستقلانه در بحث عملیات، گشایش باب بسیار خطرناکی است که فردا تبعات بسیاری خواهد داشت که هر کس طرح برایش جا نیفتاد، کار نکند و ضربه اساسی در عملیات پیش بیاید. در حالی که سپاه 11 کلیه مقدمات کار خودش را فراهم آورده بود.

این جلسه با این نوع بحث، نوعی تزلزل در کلیت امر را به‌دنبال داشت. به‌خصوص در مورد نوع بحث برادران سپاه 3 که حتی برادر [حسین] خرازی که از دو سپاهه عمل کردن دفاع کرده بود، پس از صحبت برادر [علی] زاهدی تغییر عقیده داد و با سه سپاه عمل کردن موافق شد که کلیت تصمیم، روبنایی بودن برخورد را نشان می‌دهد.