شهید

12/بهمن/1360

محور دزفول‌: گزارشي‌ نرسيده‌ است‌.

محور شوش‌: اوضاع‌ منطقه‌ در طول‌ دوره‌ عادي‌ بود و تبادل‌ آتش‌ پراكنده‌ به‌طور معمول‌ بين‌ نيروهاي‌ خودي‌ و دشمن‌ ادامه‌ داشت‌. همچنين‌ در وضعيت‌ و استقرار نيروهاي‌ عراقي‌ نسبت‌ به‌روزهاي‌ قبل‌ تغييري‌ مشاهده‌ نشده‌ است‌.

محور بستان‌: در روزهاي‌ اخير به‌علت‌ بارندگي،‌ دشمن‌ مجبور به‌تخليه‌ مواضع‌ و خاكريز مقدم‌ خود در جنوب‌ چزابه ‌شد و نيروهاي‌ اسلام‌ همچنان‌ در موضع‌ خود استقرار دارند. هلي‌كوپترهاي‌ دشمن‌ روزانه‌ به‌طور معمول‌ بر فراز مواضع‌ خود در منطقه‌ چزابه ‌و زوره‌ به‌گشت‌ مي‌پردازند. لودرها و بلدوزرهاي‌ دشمن‌ نيز فعال ‌هستند. طي‌ 24 ساعت‌ گذشته‌ تبادل‌ آتش‌ پراكنده‌ با شدت‌ كمتري‌ نسبت‌ به‌روزهاي‌ قبل‌ ادامه‌ داشت‌.

محور نيسان‌(جنوب‌غربي‌ سوسنگرد): حدود 3 عراده‌ توپ‌ بين‌ زهيريه‌ و جاده يزدنو‌ـ هويزه‌ استقرار دارند. ضمناً تعدادي‌ بيل‌‌مكانيكي‌ و بلدوزر در شرق‌ هويزه‌ مشغول‌ كار بودند. در هويزه‌ تعدادي‌ از افراد پياده‌ و نيز تعدادي‌ خودرو وجود دارد.

محور كرخه‌نور(حميديه‌): گزارشي‌ دريافت‌ نشده‌ است‌.

محور جاده‌ اهوازـ خونین‌شهر: در روز 12/11/60 تبادل‌ آتش‌ پراكنده‌ ادامه ‌داشت‌ و با آتش‌ دشمن‌ به‌يك‌ دستگاه‌ گريدر خودي‌ خسارت‌ جزيي‌ وارد آمد. همچنين‌ يكي‌ از برادران‌ جهاد شهيد شد و 2 تن‌ ديگر مجروح‌ شدند. در نتيجه‌ آتش ‌توپخانه‌ ارتش‌ يك‌ انبار مهمات‌ در منطقه‌ چهارطاق‌ به‌آتش‌ كشيده‌ شد.

محور كارون‌: در گزارش‌ واصله‌ از آبادان‌ آمده‌ است‌ كه‌ در روز 10/11/60 با آتش‌ خمپاره‌انداز برادران‌ يك‌ محل‌ تجمع‌ نيروهاي‌ عراقي‌ هدف‌ قرار گرفت‌ كه‌ 3 تن‌ زخمي‌ شدند و يك‌ تن‌ ديگر به‌هلاكت‌ رسيد. بنا به‌گزارش‌ واصله‌ از دارخوين‌ دشمن ‌در غرب‌ سلمانيه‌ اقدام‌ به‌تعويض‌ تعدادي‌ از نيروهاي‌ پياده‌ خود كرده‌ است‌. استعداد اين‌ نيروها مشخص‌ نشده‌ است‌. به‌وسيله‌ آتش‌ خودي‌ نيز به‌يك‌ سنگر خمپاره‌انداز خساراتي‌ وارد آمد.

محور خونین‌شهر: امروز نيروهاي‌ عراقي‌ در منطقه‌ زير پل‌ و اطراف‌ آن‌ و همچنين ‌در قسمت‌هاي‌ ديگري‌ از شهر خونین‌شهر مشغول‌ فعاليت‌ مهندسي‌ بودند كه‌ با آتش‌ خودي‌ از ادامه‌ كار آنان‌ جلوگيري‌ به‌عمل‌ آمد. در جبهه‌ محرزي‌ به‌وسيله‌ آتش ‌خمپاره‌ 82 ميليمتري‌ برادران‌ پاسدار 2 سنگر انفرادي‌ و يك‌ سنگر آر.پي‌.جي‌ منهدم ‌شد و خدمه‌ آن‌ به‌هلاكت‌ رسيدند. با اجراي‌ آتش‌ دقيق‌ توپخانه‌ ارتش‌ و ديده‌باني ‌برادران‌ پاسدار چند مقر اجتماعي‌ هدف‌ قرار گرفت‌. يك‌ انفجار نسبتاً عظيم‌ به‌وسيله‌ آتش‌ خودي‌ در بخش‌ اشغالي‌ خونین‌شهر صورت‌ گرفت‌. همچنين‌ تعدادي‌ عراقي‌ كشته ‌و زخمي‌ شدند.

محور اروندكنار: بنا به‌گزارش‌ واصله‌ از آبادان‌ در روز 10/11/60 يك‌ گروه‌ گشتي‌ از درون‌ جزيره‌ غيرمسكوني‌ در مقابل‌ جزيره‌ مينو به‌وسيله‌ سلاح‌هاي‌ انفرادي‌ به‌طرف‌ نيروهاي‌ خودي‌ تيراندازي‌ كردند كه‌ در نتيجه‌ هوشياري‌ برادران‌ افراد فوق ‌متواري‌ شدند. تردد خودروهاي‌ عراقي‌ نيز از جاده‌ فاوـ بصره‌ از نيمه‌شب‌ تا ساعت‌ 2:00 ادامه‌ داشت‌.

پيوست گزارش‌ نوبه‌اي‌ شماره‌ 485 تاريخ‌ 12/11/1360

اسناد به‌دست‌ آمده‌ از دشمن‌:

تحليل‌ عمليات‌ روز 2 ايلول‌ 1981(برابر با 11/6/60)

نقشه‌ها: سوسنگرد، چهيلا، چزابه ‌و سعيديه‌‌ـ 000/1:50

وضعيت‌ عمومي‌ قبل‌ از عمليات‌: الف‌‌ـ دشمن‌: استعداد نيروي‌ دشمن‌ مستقر در جلوي‌ منطقه‌ تيپ‌ ما عبارت‌ است‌ از تيپ‌ 3 زرهي‌ لشكر 92 زرهي‌ تقويت‌ شده‌ توسط‌ پاسداران‌ و داوطلبان‌ كه‌ به‌ترتيب‌ زير گسترش‌ يافته‌اند: 1ـ قرارگاه‌ تيپ‌ در منطقه‌ تپه‌هاي‌ اللّه‌اكبر.

2ـ واحدهاي‌ زير در منطقه‌ بين‌ تپه‌هاي‌ اللّه‌اكبر و پايگاه‌ تأمين ‌سابق‌ و منطقه‌ حمودي‌عاصي‌ و پشت‌ خاكريز در روبه‌روي‌ گروهان‌هاي‌ ما مستقر هستند: گردان‌ 100 پياده‌ مكانيزه‌، گردان‌ 145 پياده‌ مكانيزه‌، گردان‌ 261 تانك‌ و گردان‌ 293 تانك‌.

3ـ تعدادي‌ از پاسداران‌ و داوطلبان‌ همراه‌ با واحدهاي‌ فوق‌ در منطقه‌ حمودي‌عاصي‌ مستقر هستند كه‌ اخيراً قبل‌ از تعويض‌ توسط‌ تعداد زيادي ‌تقويت‌ شده‌اند.

4ـ بيش‌ از 8 گردان‌ توپخانه‌ متوسط‌ را دشمن‌ براي‌ پشتيباني ‌عملياتش‌ و اجراي‌ آتش‌تهيه‌ به‌كار گرفت‌.

فعاليت‌ دشـمن‌ قبل‌ از تك‌ روز 2/9/81(11/6/60): 1ـ حركات‌ غيرطبيعي ‌داخل‌ مواضع‌ دشمن‌.

2ـ افزايش‌ تردد خودروها و به‌خصوص‌ خودروهاي‌ سنگين‌ در محور سوسنگرد به‌طرف‌ پايگاه‌ تأمينی‌ و حمودي‌عاصي‌.

3ـ حركت‌ تانك‌ها از منطقه ‌پشت‌ پايگاه‌ تأميني‌ و تپه‌هاي‌ اللّه‌اكبر به‌طرف‌ خاكريز جلويي‌ و روستاي‌ حمودي‌عاصي‌.

4ـ شناسايي‌هاي‌ زميني‌ شامل‌ اعزام‌ عناصر شناسايي‌ در جهت‌ گردان‌ 7 مكانيزه‌ و جناح‌ چپ‌ گردان‌ مذكور در منطقه‌ تپه‌هاي‌ شني‌ و منطقه‌ بازي‌ كه‌ پايگاه ‌تأمين‌ را به‌جناح‌ چپ‌ گردان‌ مربوط‌ مي‌سازد.

5ـ اعزام‌ گروه‌هاي‌ گشتي‌ رزمي‌ هنگام ‌شب‌ و اجراي‌ آتش‌ آن‌ها روي‌ مواضع‌ واحدهاي‌ ما از جناح‌ چپ‌ براي‌ كشف‌ جناح‌هاي ‌مواضع‌ ما و سلاح‌ها.

6ـ شناسايي‌ فراوان‌ هوايي‌.

7ـ بمباران‌ مناطق‌ توپخانه‌ ما توسط ‌هواپيماها از ارتفاع‌ بالا براي‌ فلج‌ ساختن‌ و تأثير بر آن‌.

8ـ انجام‌ عمليات‌ هدف‌گيري‌ توپخانه‌ توسط‌ گلوله‌هاي‌ فسفري‌ و مشخص‌ كردن‌ جناح‌ واحدها.

9ـ كاهش‌ آتش‌ سنگين‌ توپخانه‌ قبل‌ از تك‌ و اجراي‌ آتش‌ فقط‌ توسط‌ تانك‌ها، تفنگ‌هاي‌ 106 ميليمتري‌ و خمپاره‌اندازها.

10ـ شناسايي‌ مستمر جناح‌ چپ‌ منطقه‌ تيپ‌ توسط ‌هلي‌كوپترهاي‌ دشمن‌.

11ـ 4 روز قبل‌ از تك‌ دشمن‌ تعدادي‌ تانك‌ و نفربر زرهي‌(حدود 8 دستگاه‌ تانك‌ و يك‌ دسته‌ شناسايي‌) را به‌پشت‌ تپه‌هاي‌ واقع‌ در 2 كيلومتري‌ روبه‌روي‌ گردان‌ 7 مكانيزه‌ گسيل داشتند و يك‌ خاكريز در پشت‌ اين‌ تپه ‌احداث‌ كردند.

12ـ عمليات‌ تمركز نيرو شامل‌ مناطق‌ تيپ‌هاي‌ ديگري‌ مثل‌ تيپ‌ 35 زرهي‌ و تيپ‌ 31 نيروي‌ مخصوص‌.

13ـ استراق‌سمع‌ از دشمن‌ و اطلاعات‌ واصله‌ از مراجع‌ راجع‌ به‌اهداف‌ و افكار آينده‌ دشمن‌.

تدابيري‌ كه‌ تيپ‌ قبل‌ از تك‌ اتخاذ كرد: 1ـ درخواست‌ عكس‌ هوايي‌ از منطقه ‌براي‌ كشف‌ محل‌ تمركز نيروهاي‌ دشمن‌.

2ـ درخواست‌ وارد آوردن‌ يك‌ ضربه ‌محكم ‌به‌محل‌ تمركز نيروهاي‌ دشمن‌ توسط‌ موشك‌هاي‌ زمين‌به‌زمين‌(لونا).

3ـ درخواست‌ وارد آوردن‌ يك‌ ضربه ‌هوايي‌ به‌ستون‌ها و تجهيزات‌ مستقر بين ‌سوسنگرد و پايگاه‌ تأميني‌ سابق‌.

4ـ احداث‌ و افزايش‌ ميدان‌هاي‌ مين‌ و موانع‌ با سيم‌خاردار.

5ـ اعزام‌ گروه‌هاي‌ گشتي‌، كمين‌ و پوششي‌ در جلوي‌ جناح‌هاي‌ تيپ‌.

6ـ اجراي ‌آتش‌ توپخانه‌، كاتيوشا و تانك‌ روي‌ مواضع‌ دشمن‌ به‌خصوص‌ نيم‌ ساعت‌ قبل‌ از شروع‌ تك‌ تأثير فراوان‌ داشت‌.

7ـ پس‌ از خشك‌ شدن‌ منطقه‌ سمت‌ راست‌ گردان ‌يك‌ تيپ‌ 23 اين‌ جناح‌ توسط‌ يك‌ گروهان‌ پياده‌ و يك‌ دسته‌ تانك‌ تا ساحل‌ رودخانه ‌امتداد پيدا كرد.

8ـ تقويت‌ منطقه‌ گردان‌ 7 مكانيزه‌ توسط‌ يك‌ گروهان‌ نيروي ‌مخصوص‌ از گردان‌ 5 نيروي‌ مخصوص‌ و همچنين‌ تقويت‌ جناح‌ راست‌ گردان‌ يك ‌تيپ‌ 23 توسط‌ يك‌ گروهان‌ كماندو از سپاه‌ سوم‌.

9ـ اعزام‌ گروهان‌ كماندو تيپ‌ 10 زرهي‌ به‌جناح‌ راست‌ گردان‌ يك‌ تيپ‌ 23 براي‌ پوشش‌ شكاف‌ موجود در مثلث ‌فنيخي‌ كه‌ نقش‌ مهمي‌ در دفع‌ تك‌ دشمن‌ داشت‌ و تلفات‌ سنگيني‌ را به‌دشمن‌ وارد آورد. چون‌ يك‌ موضع‌ جانبي‌ نسبت‌ به‌محور پيشروي‌ دشمن‌ اتخاذ كرد.

10ـ آماده‌باش‌ يگان‌ها براي‌ دفع‌ تك‌ احتمالي‌ دشمن‌.

11ـ ذخيره‌ مهمات‌ سلاح‌ سبك‌ و مهمات‌ تانك‌ در مواضع‌ مقدم‌ و اختصاص‌ يافتن‌ افراد

براي‌ پر كردن‌ انبارهاي‌ خالي ‌شده‌، مقاومت‌ واحدها را بالغ‌ بر 6 ساعت‌ فراهم‌ آورد.

12ـ انجام‌ مانور و تمرين ‌نيروهاي‌ پاتك‌ فوري‌ و عمومي‌ در منطقه‌ تيپ‌ و علامت‌گذاري راه‌ها با در نظر گرفتن ‌تعيين‌ وقت‌.

جريان‌ و سير جنگ‌: الف‌ـ در ساعت‌ 3:30 تاريخ‌ 11/6/60 از جانب‌ توپخانه‌،كاتيوشا و تانك‌هاي‌ خودي‌ روي‌ مواضع‌ دشمن‌ اجراي‌ آتش‌ شد كه‌ تا ساعت‌ 3:50 ادامه‌ داشت‌، بدون‌ اين‌كه‌ دشمن‌ عكس‌العملي‌ نشان‌ دهد.

ب‌ـ در ساعت‌ 4:00 همان ‌روز دشمن‌ شديداً روي‌ مواضع‌ خودي‌ آتش‌تهيه‌ اجرا كرد كه‌ ابتدا ما تصور كرديم ‌عكس‌العمل‌ دشمن‌ نسبت‌ به‌فعاليت‌ توپخانه‌ خودي‌ است‌ ولي‌ ادامه‌ آن‌ ما را به اين ‌فكر انداخت‌ كه‌ به‌دنبال‌ اين‌ آتش‌تهيه‌ احتمالاً تكي‌ صورت‌ خواهد گرفت‌.

پ‌ـ به‌‌دنبال‌ آن‌ با كليه‌ واحدها تماس‌ گرفته‌ و از آن‌ها خواسته‌ شد تا وضعيتي‌ را بررسي‌ كرده‌ كه‌ كليه‌ واحدها جواب‌ دادند وضعيت‌ عادي‌ است‌ و فقط‌ آتش‌ سنگين‌ توپخانه‌ دشمن ‌ادامه‌ دارد. قرارگاه‌ تيپ‌ همچنان‌ در ارتباط‌ مستمر با واحدها براي‌ دنبال‌ كردن ‌وضعيت‌ قرار گرفت‌ و به‌كليه‌ واحدها دستور داده‌ شد كاملاً آماده‌ باشند و تك ‌احتمالي‌ دشمن‌ را خنثي‌ كند. در ضمن‌ با يك‌ آماده‌باش‌ كوتاه‌ قرارگاه‌ سيار تيپ‌ آماده ‌حركت‌ شد.

ت‌ـ در ساعت‌ 4:30 تك‌ دشمن‌ كشف‌ شد كه‌ از منطقه‌ تيپ‌ و در 3 جهت‌ اصلي‌ به‌ترتيب‌ زير آغاز شد: 1ـ منطقه‌ گردان‌ 7 مكانيزه‌: از 2 جهت‌ روبه‌رو جناح‌ چپ‌ منطقه‌ تپه‌هاي‌ شني‌ حمله‌ شد كه‌ نيروي‌ دشمن‌ بيش‌ از 2 گردان‌ پياده‌(تقويت‌ شده‌ توسط‌ تانك‌ها)، پاسداران‌ و داوطلبان‌ مجهز به‌موشك‌هاي‌ ضد تانك‌ برآورد شد.

2ـ در منطقه‌ گردان‌ يك‌ تيپ‌ 23: تك‌ دشمن‌ به اين‌ منطقه‌ از روبه‌رو از جهت‌ روستاي‌ حمودي‌عاصي‌ صورت‌ گرفت‌. استعداد نيروي‌ دشمن‌ عبارت‌ بود از يك‌ گردان‌ پياده‌ مكانيزه‌ تقويت‌ شده‌ توسط‌ يك‌ گروهان‌ تانك‌، به‌اضافه‌ تعداد زيادي ‌از پاسداران‌، داوطلبان‌ و سلاح‌ مختلف‌ ضدتانك‌.

3ـ منطقه‌ نيروي‌ علاء: دشمن‌ با نيرويي‌ به‌استعداد يك‌ گروهان‌ تانك‌ به‌اضافه‌ يك‌ گروهان‌ پياده‌ مكانيزه‌ و تعداد زيادي‌ از پاسداران‌، داوطلبان‌ و سلاح‌ ضدتانك‌ به‌طرف‌ صالح‌حسن‌ پيشروي‌ كرد.

جنگ‌ گردان‌ 7 مكانيزه‌: 1ـ دشمن‌ از 2 جهت‌ روبه‌رو و جناح‌ چپ‌ از منطقه ‌تپه‌هاي‌ شني‌ كه‌ گروه‌ كمين‌ خارج‌ از گردان‌ در آن‌ مستقر است‌، به‌مواضع‌ گردان‌ 7 مكانيزه‌ تك‌ كرد.

2ـ دشمن‌ به‌فشار شديد خود به‌جناح‌ چپ‌ گردان‌ با تعداد زيادي ‌افراد پياده‌ به‌طرف‌ رأس‌ تپه‌ شني‌ پيشروي‌ كرد كه‌ در اين‌جا درگيري‌ شديد با گروه‌ كمين‌ پيدا كرد(يك‌ دسته‌ پياده‌)،كه‌ منجر به عقب‌نشيني‌ گروه‌ كمين‌ به‌طرف‌ گردان ‌شد، چون‌ تعداد افراد دشمن‌ فراوان‌ بود و متحمل‌ تلفاتي‌ نيز شد.

3ـ دشمن‌ پس‌ از اين‌كه‌ منطقه‌ كمين‌ را تصرف‌ كرد، به‌طرف‌ پايين‌ و در جهت‌ منطقه‌ اتصال‌ خاكريزها در جناح‌ چپ‌ گردان‌ حركت‌ كرد، در حالي‌ كه‌ سكوهاي‌ موشكي‌ از بالاي‌ تپه‌ افراد پياده‌ را پشتيباني‌ مي‌كردند و مانع‌ حركت‌ تانك‌هاي‌ ما مي‌شدند.

4ـ بر اثر فشار شديدي‌ كه‌ به‌جناح‌ چپ‌ گردان‌ وارد آمد و وضعيت‌ بحراني‌ نيروي‌ مدافع‌ در اين ‌منطقه‌، فرمانده‌ گردان‌، يك‌ گروهان‌ پياده‌(نيرهاي‌ احتياط‌ فوري‌) تقويت‌ شده‌ توسط‌ يك‌ گروهان‌ تانك‌ از گردان‌ تانك‌ حسين‌ را كه‌ زير امر او بود، به آن‌ منطقه‌ اعزام‌ كرد كه‌ دشمن‌ را متحمل‌ تلفات‌ سنگيني‌ كرد. ولي‌ دشمن‌ توسط‌ افراد پياده‌ جديدي‌ كه‌ با سلاح‌ ضدتانك‌ با برد نزديك‌ تقويت‌ شده‌ بودند، از 3 جهت‌ به‌حمله‌ خود ادامه‌ داد(روبه‌رو، منطقه‌ باز و تپه‌ها).

5ـ علي‌رغم‌ تقويت‌ مستمر دشمن‌، واحدهاي‌ گردان‌ تا ساعت‌ 9:30 با دشمن‌ جنگيدند و به‌دنبال‌ آن‌ منطقه‌ اتصال‌ خاكريزها از جانب‌ دشمن‌ مورد تهديد قرار گرفت‌ كه‌ پس‌ از كشف‌ تك‌ دشمن‌، يك‌ نيروي‌ احتياط ‌متشكل‌ از گردان‌ تانك‌ حسن‌(منهاي‌ يك‌ گروهان‌) در ساعت‌ 10:30 اعزام‌ شد و مواضع‌ خود را در جناح‌ چپ‌ اشغال‌ كرد. علي‌رغم‌ اين‌كه‌ شليك‌ سنگين‌ موشك‌هاي‌ دشمن‌ ادامه‌ داشت‌، توانست‌ با دشمن‌ مقابله‌ كرده‌ و بر آن‌ها اثر بگذارد.

6ـ در ساعت‌ 11:00 وضعيت‌ با تسلط‌ دشمن‌ بر محل‌ اتصال‌ خاكريزها عادي‌ شد.

7ـ در ساعت‌ 11:30 يك‌ گروهان‌ پياده‌ مكانيزه‌ از گردان‌ 3 تيپ‌ 12 زرهي‌(ابن‌الوليد) به‌منطقه ‌رسيد.

8ـ در ساعت‌ 12:00 يك‌ گروهان‌ تانك‌ از گردان‌ تانك‌ المعتصم‌ به‌منطقه‌ رسيد.

9ـ در ساعت‌ 12:00 مشاهده‌ شد كه‌ بر اثر فشار واحدهاي‌ ما دشمن‌ از محل‌ اتصال‌ خاكريزها عقب‌نشيني‌ مي‌كند.

10ـ در ساعت‌ 12:30 گروهان‌ كماندو تيپ‌ 12 زرهي‌(ابن‌الوليد) به‌منطقه‌ رسيد.

11ـ در ساعت‌ 15:15 گروهان‌ كماندو تيپ‌ 12 زرهي‌ جلو رفت‌ و منطقه‌ اتصال‌ خاكريزها را بازرسي‌ كرد و اثري‌ از دشمن‌ نيافت‌.

12ـ در ساعت‌ 16:00 وضعيت‌ با استقرار واحدهـاي‌ خودي‌ در منطقه گردان‌ و تصرف كليه ‌مواضع‌ و تشكل‌ نيروها(به‌جز منطقه‌ تپه‌هاي‌ شني‌ سمت‌ چپ‌ گردان‌) تثبيت‌ شد.

جنگ‌ گردان‌ يك‌ تيپ‌ 23: 1ـ دشمن‌ از روبه‌رو به‌مواضع‌ گردان‌ يك‌ تيپ‌ 23 تك‌ كرد كه‌ بر اثر آتش‌ شديد گردان‌، دشمن‌ مجبور شد خيلي‌ زود از هم‌ باز شود و با وارد آوردن‌ تلفات‌ سنگيني‌ مانع‌ از پيشروي‌ آن‌ها شديم‌.

2ـ دشمن‌ سعي‌ كرد حمله ‌خود را به گردان‌ تشديد كند و به‌دنبال‌ آن‌ چند دستگاه‌ تانك‌ و نفربر توانستند خود را به‌ميدان‌ مين‌ و سيم‌خاردار جلوي‌ گردان‌ برسانند كه‌ نيروهاي‌ خودي‌ چند دستگاه ‌نفربر آنان‌ را در حالي‌ كه‌ حامل‌ سربازان‌ بودند، منهدم‌ كردند.

3ـ در ساعت‌ 16:15 گردان‌ تانك‌ علي‌(منهاي‌ 2 گروهان‌ تانك‌ كه‌ نيروي‌ احتياط‌ فوري‌ گردان‌ بود) حركت‌ كرد و توانست‌ خود را در مدت‌ بسيار كوتاهي‌ به‌ميدان‌ جنگ‌ برساند و با تانك‌هاي‌ دشمن‌ درگير شده‌، تعدادي‌ از آن‌ها را منهدم‌ كند.

4ـ بر اثر آتش‌ شديد و مقاومت ‌نيروهاي‌ خودي‌، دشمن‌ مجبور به عقب‌نشيني‌ شده‌، متوجه‌ جناح‌ها به‌خصوص‌ منطقه ‌گردان‌ 7 مكانيزه‌ شد.

5ـ در ساعت‌ 8:00 با كنترل‌ جبهه‌ گردان‌ با اجراي‌ آتش‌ وضعيت‌ عادي‌ شد.

جنگ‌ نيروي‌ علاء: 1ـ دشمن‌ از جهت‌ روستاي‌ حمودی‌عاصي‌ به‌مواضع‌ نيروي ‌علاء تك‌ كرد.

2ـ نيروهاي‌ پوششي‌ مستقر در خطوط‌ مقدم‌ منطقه‌ صالح‌حسن‌ با دشمن‌ درگير شدند و با وجود تعداد كم‌، توانستند تلفات‌ سنگيني‌ را به‌دشمن‌ وارد آورند.

3ـ پس‌ از فشار دشمن‌، نيروهاي‌ پوششي‌ به‌طرف‌ مواضع‌ نيرو عقب‌نشيني ‌كردند.

4ـ دشمن‌ پيشروي‌ كرد و در منطقه‌ صالح‌حسن‌ مستقر شد كه‌ به‌دنبال‌ آن‌ پايگاه‌هاي‌ ارتش‌ خلقي‌(جيش‌الشعبي‌) بدون‌ هيچ‌‌گونه‌ مجوزي‌ عقب‌نشيني‌ كردند.

5ـ وضعيت‌ نيرو تا ساعت‌ 5:10 خوب‌ بود و مواضع‌ همچنان‌ مقاومت‌ مي‌كردند. تعدادي ‌از نفربرهاي‌ دشمن‌ نزديك‌ شدند و تعدادي‌ از افراد پياده‌ دشمن‌ توانستند خود را به خاكريزي‌ كه‌ ارتش‌ خلقي‌ از آن‌ عقب‌نشيني‌ كرده‌ بود، برسانند. به‌دنبال‌ آن‌ عده‌اي‌ از افراد گروهان‌ 2 گردان‌ 9 نيز عقب‌نشيني‌ كردند. در نتيجه‌ تانك‌ها بدون‌ افراد پياده‌ در ميدان‌ ماندند كه‌ طي‌ آن‌ دشمن‌ توانست‌ تعدادي‌ از آن‌ها را با موشك‌اندازهاي‌ سبك ‌منهدم‌ كند.

6ـ در ساعت‌ 6:00 دستور حركت‌ گردان‌ تانك‌ حسن‌(منهاي‌ 2 گروهان ‌تانك‌) صادر شد كه‌ به‌دنبال‌ آن‌ درگيري‌ شديدي‌ بين‌ تانك‌هاي‌ ما و افراد پياده ‌مجهز به‌ موشك‌اندازهاي‌ سبك‌ و تاو صورت‌ گرفت‌ كه‌ نتيجه‌اش‌ عقب‌ راندن‌ دشمن‌ از خاكريز شد.

7ـ در ساعت‌ 12:00 گروهان‌ 3 پياده‌ مكانيزه‌ گردان‌ 3 تيپ‌ 12 زرهي‌ به‌منطقه‌ رسيد و وضعيت‌ تثبيت‌ شد.

8ـ در ساعت‌ 13:00 يك‌ گروهان‌ تانك‌ از گردان‌ تانك‌ المعتصم‌ همراه‌ با قرارگاه‌ گردان‌ 3 تيپ‌ 12 زرهي‌ به‌منطقه‌ رسيد. در ضمن‌ طرحي‌ براي‌ چگونگي‌ استقرار واحدها در پشت‌ خاكريز آماده‌ شد.

9ـ در ساعت‌ 13:30 يگان‌ها در پشت‌ خاكريز در منطقه‌ مثلث‌ فنيخي‌ مستقر شدند و در مواضع ‌دفاعي‌ كاملاً استقرار يافتند و وضعيت‌ كلاً عادي‌ شد.

در ساعت‌ 8:30 يك‌ نيروي‌ احتياطي‌ از تيپ‌ 12 زرهي‌ درخواست‌ شد. چون‌ تك ‌دشمن‌ ثانوي‌ نبوده‌ بلكه‌ اصلي‌ بود، تأخيري‌ كه‌ پيش‌ آمد به‌علت‌ ارتباط‌ تيپ‌ با سپاه‌ و صدور دستور حركت‌ از آن‌جا به تيپ‌ بود ولي‌ با توجه‌ به‌تجربه‌ خوبي‌ كه‌ تيپ ‌داشت‌ و آمادگي‌ واحدها براي‌ حركت‌ و حضور فرمانده‌ تيپ‌ 12 زرهي‌ در قرارگاه‌ سيار ما براي‌ آگاهي‌ از وضعيت‌، سبب‌ سرعت‌ حركت‌ تيپ‌ در جنگ‌ شد.

تلفات‌ خـودي‌ و تلفات‌ دشـمن‌: الف‌‌ـ تلفات‌ خودي‌: كشته‌ها: 6 افسر، 13 سرباز. مجروحين‌: 16 افسر، 128 سرباز. تانك‌ها: 20 دستگاه‌ منهدم‌.

ب‌ـ تلفات‌ دشمن‌:كشته‌ها: بيش‌ از 1500 نفر. تانك‌: 12 دستگاه‌. نفربر: 10 دستگاه‌ نفربر بي‌.ام‌.پي ‌حامل‌ سرباز. 4 سكوي‌ موشكي‌. 2 دستگاه‌ خودرو سنگين‌ حمل‌ سرباز. 4 دستگاه‌ لودر.

درس‌هاي‌ گرفته‌ شده‌: الف‌ـ مقاومت‌ يگان‌ها: علي‌رغم‌ آتش‌ شديد توپخانه‌ و فشار شديد دشمن‌، سرباز عراقي‌ توانست‌ در مواضع‌ خود مقاومت‌ كرده‌ و تلفات‌ سنگيني‌ به‌دشمن‌ وارد آورد. ما توقع‌ داشتيم‌ كه‌ به‌محض‌ اجراي‌ آتش‌تهيه‌ دشمن، ‌سربازان‌ عقب‌نشيني‌ كنند ولي‌ ديديم‌ كه‌ همگي‌ ماندند و مقاومت‌ كردند. البته ‌استحكام‌ مواضع‌، وجود سنگرهاي‌ تيراندازي‌ و ذخيره‌ مهمات‌ در اين‌ مسأله‌ فوق‌العاده‌ مؤثر بود.

ب‌‌ـ فعاليت‌هاي‌ گروه‌هاي‌ لجيستیكي‌: گروه‌هاي‌ لجيستيكي‌ در پيروزي‌ يگان‌هاي‌ خودي‌ نقش‌ مهمي‌ را ايفا كردند، به‌طوري‌ كه‌ توانستند علي‌رغم‌ بمباران‌ شديد توپخانه‌ دشمن‌ و بقيه‌ سلاح‌هايش‌، مهمات‌ را تا خطوط‌ اول‌ توسط‌ خودروها منتقل‌ كنند.

پ‌ـ توپخانه‌: توپخانه‌ نيز در جلوگيري‌ از پيشروي‌ دشمن‌ نقش‌ حساسي‌ را داشت ‌و علي‌رغم‌ وسعت‌ منطقه‌ و محدود بودن‌ مهمات‌ تلفات‌ سنگيني‌ را به‌دشمن‌ وارد آورد. بايد اشاره‌ كنيم‌ كه‌ پشتيباني‌ آتش‌ دشمن‌ با مانورهايش‌ به‌خوبي‌ هماهنگي ‌شده‌ بود و توپخانه‌اش توانست‌ در طول‌ حمله‌، آتش‌ متمركز خود را بر كليه‌ مناطق‌ تيپ‌ اجرا كند.

ث‌ـ نيروي‌ هوايي‌ دشمن‌: نقش‌ فعالي‌ را در درگيري‌ بازي‌ كرد، مثلاً حركت ‌هلي‌كوپترها از جناح‌ چپ‌ و پشت‌ تپه‌هاي‌ شني‌ در منطقه‌ تنگه‌ شيب‌. آن‌ها توانستند تعدادي‌ از خودروهاي‌ پشتيباني‌ و حامل‌ مهمات‌ را هدف‌ قرار دهند و هواپيماهاي‌ جنگنده‌ دشمن‌ چند تك‌ هوايي‌ را بر فراز مواضع‌ خودي‌ انجام‌ دادند، به‌خصوص ‌حمله‌ به توپخانه‌ و قرارگاه‌ تيپ‌. حملاتي‌ نيز از ارتفاع‌ بالا صورت‌ گرفت‌. برعكس‌ هواپيماهاي‌ خودي‌ نقشي‌ در دفع‌ تك‌ دشمن‌ نداشتند و هلي‌كوپترهاي‌ ما به‌بهانه‌ اين‌كه‌ هدف‌ ديده‌ نمي‌شود، به‌منطقه‌ نزديك‌ نمي‌شدند.

ج‌ـ فرماندهي‌ و كنترل‌: نقش‌ فرماندهان‌ در كليه‌ رده‌ها در تقويت‌ و مقاومت ‌يگان‌ها مشخص‌ شد و علي‌رغم‌ وسعت‌ منطقه‌ تيپ‌ و عدم‌ وجود پشتيباني‌ متقابل‌ بين‌ واحدهاي‌ اصلي‌ و وجود بعضي‌ از موانع‌ طبيعي‌ مثل‌ رودخانه‌ كرخه‌ كه‌ منطقه‌ تيپ‌ را به 2 قسمت‌ تقسيم‌ می‌کرد و كنترل‌ جنگ‌ را مشكل‌ مي‌ساخت‌، فرماندهان‌ توانستند به‌خوبي‌ وظيفه‌ خود را انجام‌ دهند.

چ‌ـ خاكريزها: به‌طور كلي‌ در استفاده‌ از خاكريزها(در طول‌ جنگ‌ ما با دشمن ‌فارسي‌) نقاط‌ ضعف‌ زير مشاهده‌ شد: 1ـ فاصله‌ كم‌ مواضع‌ دفاعي‌ تا خاكريزها.

2ـ عدم‌ وجود پشتيباني‌ متبادل‌ در موضع‌ دفاعي‌.

3ـ در حالتي‌ كه‌ دشمن‌ نفوذ كرده‌ و قسمتي‌ از خاكريز را تصرف‌ كند، بر بقيه‌ خاكريز تأثير گذاشته‌ و واحدهاي‌ مستقر در آن‌ را در معرض‌ محاصره‌ شدن‌ قرار مي‌دهد.

4ـ عدم‌ وجود فضاي‌ باز براي‌ فعاليت ‌تانك‌ها، به‌علت‌ وجود خاكريز كه‌ تانك‌ها مجبور هستند بالاي‌ خاكريز رفته‌ و در نتيجه‌ هدف‌ سلاح‌ ضدتانك‌ دشمن‌ قرار مي‌گيرند.

5ـ در حالتي‌ كه‌ دشمن‌ خاكريز را تصرف‌ كند، سبب‌ شكست‌ خوردن‌ و در هم‌ پاشيدن‌ پاتك‌ مي‌شود.

ح‌ـ احتياط‌ها: تعيين‌ وقت‌ اعزام‌ نيروهاي‌ احتياط‌ فوري‌(گردان‌ علي‌ و گردان‌ تانك ‌حسين‌) در مناطق‌ گردان‌ يك‌ تيپ‌ 23 و نيروي‌ علاء جداً موفق‌ بود. چون‌ آن‌ها در موقع‌ مناسب‌ وارد درگيري‌ شدند و توانستند ضربه ‌محكمي‌ به‌دشمن‌ بزنند، قبل‌ از اين‌كه‌ دشمن‌ توسط‌ سلاح‌ ضدتانك‌ تقويت‌ شود. همچنين‌ تعيين‌ وقت‌ اعزام‌ نيروي ‌احتياط‌ اصلي‌ گردان‌ تانك‌ حسين‌ براي‌ تقويت‌ و پشتيباني‌ گردان‌ 7 مكانيزه‌ نيز خوب ‌بود و توانست‌ قبل‌ از اين‌كه‌ دشمن‌ نيروهاي‌ خود را در خاكريز(از جناح‌ چپ‌) تقويت ‌كند، وارد درگيري‌ شود.

خ‌‌ـ سلاح‌ ضدتانك‌: سلاح‌هاي‌ ضدتانك‌ در اين‌ درگيري‌ نقش‌ مهمي‌ را ايفا كردند، به‌طوري‌ كه‌ دشمن‌ توانست‌ به‌خوبي‌ از آن‌ استفاده‌ كند و تلفاتي‌ به تانك‌ها و نفربرهاي‌ ما وارد آورد. دشمن‌ به 2 روش‌ زير از سلاح‌ ضدتانك‌ استفاده‌ كرد:

1ـ مرحله‌ اول‌ كه‌ در خلال‌ پيشروي تانك‌ها و نفربرها و نيز حركت‌ لودرها در پشت‌ سر آن‌ها طوري‌ حركت‌ كردند كه‌ به‌محض‌ نزديك‌ شدن‌ به‌مواضع‌ خودي‌، لودرها خاكريزهايي‌ را به‌سرعت‌ احداث‌ كردند و سكوهاي‌ موشكي‌ ضدتانك‌ در پشت ‌این خاكريزها استقرار يافت‌ و تانك‌هاي‌ ما را مورد هدف‌ قرار دادند.

2ـ مرحله‌ دوم ‌هنگامي‌ كه‌ افراد پياده‌ دشمن‌ قسمتي‌ از خاكريز را تصرف‌ كردند، سلاح‌ ضدتانك‌ نيز همراه‌ آن‌ها حركت‌ كرد و تانك‌هاي‌ ما را شكار كردند.

                                                              سرهنگ‌ ستاد طارق‌ فيزي‌ الهزاع‌

                                                                   فرمانده‌ تيپ‌ 26 زرهي‌